Strategia wg Cyrusa
Myślenie strategiczne jest przeznaczone dla wielkich tego świata: polityków, wojskowych i ludzi biznesu. BZDURA. Napiszę dobitniej, EPICKA BZDURA. Myślenie strategiczne może rozwijać każdy. Nie każdy ma naturalne skłonności do myślenia strategicznego, ale każdy może wzmocnić się w takim myśleniu. Szukając inspiracji ludzi, którzy wyróżnili się w jakiś sposób myśleniem strategicznym, ciągle napotykamy te same nazwiska.
Dziś nie będzie o wielkich strategach znanych z współczesnych książek o biznesie. Zapomnijmy o Jobsie, Musku, Zucerbergu czy innych bohaterach podręczników o zarządzaniu. Chcę wam przedstawić Cyrusa Wielkiego, jako ciekawą postać, która zdobywała wielkie rzeczy, niekoniecznie dzięki przelewowi megalitów krwi, choć trudno go nazwać pacyfistą.
Cyrusa jakiego?
Cyrus Wielki (ok. 600–530 p.n.e.), „Król Królów” założyciel Imperium Achemenidów, pozostaje jednym z największych strategów w historii i nie tylko starożytnej. Mało o nim słyszymy, a szkoda, bo jego zdolności strategiczne, pozwoliły mu stworzyć państwo, które obejmowało trzy kontynenty i przetrwało przez stulecia. Biblia określa go nawet jako „pomazańca Pańskiego”. Historia Cyrusa Wielkiego to nie tylko opowieść o podbojach, ale także o geniuszu strategicznym, który w dzisiejszych czasach możemy podziwiać i chcielibyśmy takim się szczycić w biznesie, polityce i życiu codziennym.
Strategia Bez Przemocy, czyli jak podbić Babilon
W VI wieku p.n.e. Babilon znany był jako jedno z najpotężniejszych miast - państw na świecie. Pokusy na zdobycie takiej potęgi były wielkie. Cyrus wyruszył na epicką kampanię, jednak nie zamierzał prowadzić wyniszczającej obie stronny wielkiej wojny. Jego geniusz strategiczny podpowiedział mu niestandardowe podejście. Prześledzenie tego podejścia odrazu da nam odpowiedź jakie są składowe myślenia strategicznego:
1. Analiza i zrozumienie sytuacji
Cyrus nie wyruszył na wojnę skupiając się wyłącznie na swoich zasobach i wojskach. Za nim jego wojska wymaszerowały dokładnie zbadał sytuację polityczną i społeczną w Babilonie. Rozpoznanie sytuacji pozwoliło mu zrozumieć, że wielu mieszkańców, w tym wysoko postawieni kapłani, było niezadowolonych z rządów króla Nabonida. Jego pierwszym krokiem było wysłanie emisariuszy, których zadaniem było zdobycie poparcia lokalnych elit, obiecując tolerancję religijną i lepsze traktowanie. Dzięki zrozumieniu kultury i potrzeb ludności minimalizował opór i bunt.
2. Wizja i jasne cele
Wielu władców zdobywając jakiś obszar narzuca własne porządki, własną kulturę oraz religię. Cyrus jednak postąpił inaczej. Miał prostą i zrozumiałą dla każdego wizję stworzenia wielokulturowego imperium, w którym każdy naród miał zagwarantowane zachowanie swoich tradycji i wiarę. Ludzie nie musieli porzucać swoich bóstw. Tolerancja była to kluczowym elementem jego strategii. Babilon miał być bramą do dalszej ekspansji w regionie i wzmacniania wpływów. Nie chciał tracić sił na bezpośrednią walkę.
3. Kreatywność i innowacje
Zamiast prowadzić długotrwały szturm na dobrze ufortyfikowane miasto, Cyrus zastosował szokujące nawet na dzisiejsze standardy podejście. Rozkazał przekierować bieg rzeki Eufrat, która przepływała przez Babilon. Dodajmy, że to nie był wąski strumyk. Rzeka zaopatrywała cały Babilon w wodę. Kiedy poziom wody obniżył się, jego armia mogła wkroczyć suchym korytem. Był to majstersztyk inżynierii wojskowej i dowód na to, że kreatywność jest kluczowym elementem myślenia strategicznego. Zabieg ten z jednej strony oszczędził trudów, z drugiej zaś był dowodem na wielkość Cyrusa, zwłaszcza w oczach podbijanego Babilonu.
4. Tolerancja i empatia
Po zdobyciu Babilonu Cyrus został przyjęty jako wybawca, nie jak zdobywca. Zachował wszystkie świątynie, uszanował lokalne zwyczaje i religie, co zyskało mu lojalność mieszkańców. Tolerancja religijna i kulturowa spowodowała, że Cyrus uniknął wieloletnich walk i oporu ówczesnych partyzantów.
5. Decyzyjność i elastyczność
Cyrus podejmował szybkie decyzje w zmieniających się warunkach. Charakteryzował się dużą elastycznością myślenia. Dzięki temu dostosowywał plany w trakcie kampanii. Dziś byśmy nazwali to myślenie agilowym.
Cylindr Cyrusa: Fundament Zarządzania Strategicznego
W British Muzeum dziś możemy podziwiać gliniany walec pokryty pismem klinowym. Jeden z niewielu dziedzictw materialnych po Cyrusie, z których wiemy co się wydarzyło. Po zwycięstwie Cyrus wydał edykt zapisany na glinianym cylindrze, znany dziś jako "Cylindr Cyrusa". Oprócz opisu dokonań, zawierał on obietnice tolerancji religijnej, zniesienia niewolnictwa i ochrony praw wszystkich mieszkańców imperium. Takie podejście wzmacniało stabilność państwa i budowało zaufanie wśród poddanych. Znamy takie dokumenty w historii jak Konstytucja 3 Maja, Deklaracja Niepodległości. A w współczesnym wymiarze biznesowym są to: misja, wizja, wartości.
Składowe Myślenia Strategicznego Cyrusa Wielkiego
Zrozumienie otoczenia – analiza sytuacji politycznej, społecznej i kulturowej z dużym naciskiem na potrzeby mieszkańców.
Jasna wizja – długoterminowe cele, które wykraczały poza bieżące podboje.
Kreatywność w działaniu – innowacyjne podejścia do problemów.
Empatia i tolerancja – budowanie zaufania wśród podbitych narodów.
Decyzyjność i elastyczność – szybkie reagowanie na zmienne okoliczności.
Dziedzictwo Cyrusa Wielkiego
Imperium Cyrusa było pierwszym przykładem globalnego państwa wielokulturowego. Jego zdolności strategiczne i innowacyjne podejście do rządzenia uczyniły go wzorem dla przyszłych władców. Nawet Aleksander Wielki, który zdobył imperium Achemenidów, wyrażał podziw dla Cyrusa, odwiedzając jego grobowiec w Persepolis.
Historia Cyrusa Wielkiego pokazuje, że myślenie strategiczne to nie tylko sztuka wojny, ale przede wszystkim zdolność do patrzenia na problemy z szerszej perspektywy. Jego sukces dowodzi, że imperium można budować nie tylko mieczem, ale i sercem.